Huidveroudering
“Ouderdom komt met gebreken”, een veelgebruikte uitspraak en ook van toepassing op onze huid. Na je 25ste zie je de eerste tekenen van huidveroudering aan het huidoppervlak ontstaan. Deze zijn pas echt zichtbaar tussen het 35steen 40ste jaar. Het is dan ook van belang dat je goed en tijdig zorg draagt voor de huid, voordat de ouderdomstekenen blijvend zijn.
Iedere huid verouderd op zijn eigen tempo en op zijn eigen manier. We hebben de meest voorkomende huidverouderingstekenen voor je op een rijtje gezet.
Zonschade
Bij huidveroudering ten gevolge aan zonschade denken we aan gepigmenteerde laesies ontstaan dor blootstelling aan de zon. De meest voorkomende pigmentstoornissen bij huidveroudering zijn:
Lentigo solaris/ouderdomsvlekken
Ookwel een ouderdoms- of levervlek genoemd. Het betreft een bruine verkleuring van de huid, welke meestal goedaardig van aard zijn. Deze huidafwijking treedt meestal op vanaf een middelbare leeftijd bij mensen met een licht huidtype, die hun huid veel aan de zon hebben blootgesteld. Je vindt ze met name in het gezicht, de hals en op de handruggen. Mannen met dunner wordend haar, of een kaal hoofd hebben vaak ook een verzameling op de hoofdhuid zitten.
Het kan voorkomen dat de vorm grilliger wordt of dat het vlekkje van kleur veranderd, dan ontwikkelt een lentigo zich mogelijk kwaadaardig. Wijd adviseren daarom altijd de plek na te laten kijken bij de huisarts als dit het geval is of bij twijfel.
Post inflammatoire hyperpigmentatie (PIH)
Een uitgebreide naam voor een goeddaardige rode tot bruine verkleuring van de huid na een ontstekingsreactie. Denk hierbij aan de verkleuring na acne, een wond of een verbranding. Hoe hoger je scoort op de FitzPatrick-schaal, hoe meer kans je hebt op het optreden van PIH’s. Post-inflammatoire hyperpigmentaties trekken soms vanzelf weg, dit is vaak wel een langdurig proces.
Goedaardige tumoren
Fibromen/steelwratjes
Dit wordt ook wel steelwratjes of wildvlees genoemd, zijn goedaardige kleine gezwelletjes op de huid. Vaak zien deze eruit als een soort steeltje of los stukje huid. Fibromen zijn huidkleurig of lichtbruin en komen vaker voor in de loop van de jaren.
Er bestaan 2 soorten fibromen; weke fibromen en harde fibromen:
- Weke fibromen zijn zacht en meestal bewegelijk en komen vaak voor in de hals, onder de oksels, onder de borsten, in de liezen of in het gezicht.
- Harde fibromen komen minder voor en voelen aan als een hard schijfje. Ze bevinden zich voornamelijk op de benen en armen.
Milia/gerstenkorrels
Gerstekorrels zijn kleine witte bultjes in de huid. Ze komen meestal voor op de wangen en rondom de ogen. Een gerstekorrel ontstaat door een ophoping van hoornschilfers. Ze kunnen vanzelf weer wegtrekken binnen enkelen weken, maar kunnen ook blijvend zijn. Zelf verwijderen in niet aan te raden, omdat een milia in tegenstelling tot comedonen geen vrije uitgang hebben.
Lentigo senilis
Dit wordt ook wel een ouderdomsvlek of levervlek genoemd. Dit een bruine verkleuring van de huid. Deze veel voorkomende plekken zijn meestal goedaardig. Meestal treedt deze huidafwijking op vanaf een middelbare leeftijd bij mensen met een licht huidtype, die hun huid veel aan de zon hebben blootgesteld. Een lentigo komt met name voor in het gezicht of op de handruggen. Het kan voorkomen dat de vorm grilliger wordt of de kleur veranderd, dan ontwikkelt een lentigo zich kwaadaardig. Daarom adviseren wij om de plek na te laten kijken bij de huisarts als dit het geval is of bij twijfel.
Xanthelasma
Xanthelasma zijn onderhuidse gelige vetophopingen rondom de oogleden. Het is een goedaardige huidaandoening en komt in verschillende vormen en groottes voor. Het wordt vooral gezien vanaf middelbare leeftijd en kan ontstaan door een plaatselijke stoornis van de vetstofwisseling. De huidaandoening geeft meestal geen klachten en wordt vooral als cosmetisch storend ervaren.
Dermatosis papulosa nigra
Dermatosis papulosa nigra zijn kleine bruinzwarte bultjes die vooral voorkomen bij een gepigmenteerde huid. Het is een goedaardige huidaandoening die voorkomt bij zowel mannen als vrouwen. Dermatosis papulosa komen veelal voor op de wangen, slapen, het voorhoofd, in de hals en op de borst. Het is een variant van ouderdomswratten en is niet besmettelijk. De bultjes komen in verschillende groottes voor maar zijn meestal 1 tot 3 mm groot en licht verheven.
Syringoma
Syringoma is een verstoring van de zweetklieren, veelal rond de ogen. Het is een goedaardige tumor die ontstaan uitafvoergangen van een zweetklier. Hierbij groeien de buisvormige gedeelten van de zweetklieren, het is onbekend waarom. Ze ontstaan meestal rond de puberteit, vaker bij vrouwen dan mannen. Daarom wordt gedacht dat hormonen een rol spelen bij het ontstaan van syringomen.
Talgklierhyperplasie
Dit zijn vergrote talgklieren of een toename van talgklieren in de huid op een plek. Veelal komt dit voor in het gezicht. De plekken zijn hobbelig en van dichtbij is te zien dat er allemaal kleine ronde bolletjes (geel of wit) onder de huid zitten. Dit zijn de toegenomen talgklieren. Het wordt vooral gezien vanaf de leeftijd van 40 jaar, maar het is nog onbekend waarom dit ontstaat. Het is een onschuldige aandoening maar kan als storend worden ervaren.
Heamangioma senilis / cherry angioma
Ook wel cherry angioma genoemd. Hierbij is er een klein helderrood bultje op de huid zichtbaar. Ze kunnen over het gehele lichaam voorkomen en zijn onschuldig. Ze ontstaan doordat er een opeenhoping van verwijde kleine bloedvaten ontstaat.
Mogelijke complicaties
Het ouder worden van de huid is een natuurlijk proces en niemand ontkomt eraan. Wel moet je rekening houden met mogelijke complicaties bij de gepigmenteerde huidveroudering. Daar waar pigmentaties grillig van vorm worden, gaan jeuken of zich anders dan normaal gedragen, moet je rekening houden met mogelijke maligniteiten. Trek bij twijfel altijd aan de bel. Dit kan zowel bij ons, als bij de huisarts of reeds bekende specialist.
Locaties
De huid veroudert over ons gehele lichaam, echter het meest zichtbaar is het daar waar de huid het meest is blootgesteld aan de zon. Denk hierbij aan het gezicht, de hals en decolleté en de handruggen. Wanneer er sprake is van een verminderde haargroei op het hoofd, zien we ook hier de tekenen van huidveroudering terug. Leuk om te weten, onze billen verouderen het minst snel.